VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ

Veri Tabanı nedir ve nasıl yönetilir ? Giriş dersi.

SQL Nedir? Basit komutlarla tanıyalım.

Bu sayfada SQL nedir öğrenecek ve temel komutlarının neler olduğunu tanıyacaksınız

MICROSOFT ACCESS

MICROSOFT ACCESS'TE BASİT VERİTABANI OLUŞTURMA

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ

BİLİNEN VERİ TABANI YÖNETİM PROGRAMLARI

5 Nisan 2018 Perşembe

Veritabanı Yönetim Sistemleri Quiz

Blogumuzdaki yazılarımızı okuduğunuza göre ufak bir quiz yapmanın zamanı gelmiş demektir. Siz de quizimizi çözerek bilginizi sınayabilirsiniz.

4 Nisan 2018 Çarşamba

BİLİNEN VTYS PROGRAMLARI


MS SQL Server: Microsoft tarafından hazırlanan, bir orta ve büyük ölçekli VTYS' dir.
Oracle: Daha çok yüksek ölçekli uygulamalarda tercih edilen bir VTYS' dir.
Sybase: Bir orta ve büyük ölçekli VTYS' dir. Ülkemizde daha çok bankacılık ve kamusal alanlarda tercih edilmektedir.
Informix: Bir orta ve büyük ölçekli VTYS' dir.
MySQL: Genellikle unix-linux temelli web uygulamalarında tercih edilen bir VTYS' dir.
Postrage SQL: MySQL gibi açık kod bir VTYS' dir.
MS Access: Belli sayıda kayda bir sorun çıkarmadan kullanılabilecek bir küçük ölçekli VTYS' dir.




NEDEN VERİ TABANLARI KULLANILIR


Veri Tabanlarının Avantajları:

Geçmişten günümüze, bilgisayarlarda veri tutulması ve erişiminde birçok değişik yöntem kullanılmıştır. Bunlardan biri olan Geleneksel Yaklaşım verilerin ayrı ayrı dosyalarda gruplanma yaklaşımını kullanmaktadır. Bu yöntem, verileri saklamak için, birbirleriyle alakalı olan ve aynı gruba dahil olan verilerin bir dosyada, bir başka gruba dahil olan verilerin başka dosyada tutulması yöntemine dayanır.  Bu yaklaşım, tutarsız ve paylaşılamayan verilerin olması, veriye erişmekte güçlükler yaşanması, yapısının karmaşık olması, güvenlik, gizlilik, yedekleme, onarma ve bütünlük sorunları yaşatması ve buna benzer artan ihtiyaçları karşılayamaması gibi nedenlerle yetersiz kalıp zamanla yerini günümüzde kullanılan Veri Tabanı Yaklaşımına bırakmıştır. Bu yaklaşımda ise, ortak verilerin tekrarı önlenmiş, tutarlılık ve veri paylaşımı sağlanmıştır. Güvenlik, gizlilik, yedekleme, yeniden başlatma, onarım gibi sorunlara çözümler getirilip, kullanıcılara yalnız ilgilendikleri veriler, alışık olduğu şekillerde sunulmuştur. Ayrıca veriler tek bir merkezde tutulmuş ve veri bütünlüğü için gerekli olanaklar sağlanmış, mekanizmalar kurulmuştur.

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

Veri modeline göre sınıflandırma: 

Hiyerarşik Veri Tabanları :


Kullanılan ilk modeldir ve bu model, bir ağaç yapısına benzer. Bir düğümün altına istenildiği kadar düğüm bağlanırken, kendisi ancak üstündeki bir düğüme bağlanabilir. En tepesindeki düğüm noktasına kök denir. Bu veri yapısını gösteren grafiğe de hiyerarşik tanım ağacı denir. Bu veri tabanı tipi, ana bilgisayar ortamında çalışan yazılımlar tarafından kullanılmaktadır. Bu modelin kişisel bilgisayar ortamına uyarlanmış bir veritabanı yönetim sistemi şekli yoktur. Bu türde en çok kullanılan yazılım IBM tarafından çıkarılan IMS dir.

   İlişkisel Veri Tabanları:

Matematikteki ilişki teorisine (“the relational theory”) dayanan bu model neredeyse bütün veri tabanı yönetim sistemleri tarafından kullanılır. Bu veri tabanı yönetim sisteminde veriler, satır ve sütunlardan oluşan basit tablolar şeklinde saklanır. Sütunlarda bilginin alanları, satırlarda ise içeriği bulunur. Tablolar veri alışverişi için kullanılan özel işlemlerde operandlar olarak kullanılır.Tablolar arasındaki matematiksel ilişkilerle temsil edilen ilişkiler belirtilir.

VERİ TABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ

Temel Veri Tabanı Kavramları

Veri Nedir?

Veri, genellikle bilgiyle karıştırılan bir kavramdır, fakat bu iki kavram arasında belirli farklılıklar vardır. Bilgiyi elde etmeye yarayan, işlenmemiş, dağınık haldeki ham malzeme topluluğu veri olarak kabul edilir. Bilgi ise öğrenilecek şeylere karar verip, verileri kullanmaya başladıktan sonra ortaya çıkar. Anlamlı şekilde derlenip, bir araya getirilmiş verilerden oluşur. Kaynaktan, alıcıya iletilen mesajın içeriğidir ve bu anlamda bilgi, karar verme ile bağlantılıdır ve veriye göre daha etkin bir kavramdır.

Veri Tabanı Nedir?

Veri tabanı ,belirli bir konu hakkında düzenlenmiş verilerin mantıksal ve fiziksel olarak tanımlarının olduğu bilgi depolarıdır. Barındırdığı büyük boyutlardaki verileri, sayısal ortamlarda saklar ve korur. Veri tabanları gerçekte olan ve birbirleriyle ilişkileri bulunan nesneleri ve ilişkilerini modeller. Bir veritabanı üzerinde birden fazla veri tabanı bileşeni vardır; bu bileşenler, saklanmak istenen ham bilginin belli şekilde alınarak, veri haline gelmesi işleminde etkin rol oynarlar. Veri tabanı kullanarak verilerden daha kolay yararlanılabilir, istenildiğinde, toplanan bilgilerin tümü veya istenilen özelliklere uyanları görüntülenebilir, yazdırılabilir ve hatta bu bilgilerden yeni bilgiler üretilerek bunlar çeşitli amaçla kullanılabilir.
 Veri tabanı kullanıldığında, bir kuruluşa ait tüm operasyonel veriler merkezi bir yerde ve merkezi kontrol altında tutulur. Kişiler bu verileri yetkileri ölçüsünde erişip, düzeltebilir ya da silebilir. Böylece veri girişinde ve veriye erişimde etkinlik ve güvenirlik sağlanır.

Okullarda işlerin düzenli işleyebilmesi içim gereken programlarda öğrenci bilgileri, açılan dersler, öğretmen bilgileri, sınav tarihleri-sonuçları vb. çok çeşitli veriler kullanılır. Şirket, banka, hastane gibi kuruluşlar da bu çeşitli operasyonel verileri sıklıkla kullanır. Veri tabanı; bu uygulama programlarının kullandığı operasyonel çok çeşitli verilerin toplamıdır.

Veri Tabanı Sistemleri

Yeni veritabanları oluşturmak, tanımlamak, veri tabanını düzenlemek, geliştirmek ve bakımını yapmak, işletmek ve kullanmak için birden fazla programdan oluşan yazılım sistemine veri tabanı yönetim sistemi (VTYS) denir. Bu sistem kullanıcı ile veri tabanı arasında bir arabirim oluşturur ve veri tabanına erişimi sağlar. Veri tabanı yönetim sitemlerinde kullanıcılar, roller ve gruplar vardır ve bunlar verileri tutmak amacıyla bir çok türde nesne ve bu nesnelere erişimleri düzenleme görevi yaparlar. Her kullanıcının, veri tabanı yöneticisi tarafından belirlenen hakları vardır. Verilen haklar artırılabilir, kısıtlanabilir veya geri alınabilir.

-Veri tabanının tanımlanması: Verilerin tip ve uzunluklarının belirlenmesidir.
-Veri tabanının oluşturulması: Veri için yer belirlenmesi ve saklama ortamına verilerin yüklenmesidir.
-Veri tabanı üzerinde işlem yapmak: Belirli veriler üzerinde sorgulama yapma, meydana gelen değişiklikleri aktarmak için veri tabanının güncellenmesi ve rapor üretilmesi gibi işlemlerdir
-Verinin bakım ve sürekliliği: Veri tabanına yeni kayıt eklemek, eskileri çağırmak ve gerekli düzenleme, düzeltme ve silme işlemlerini yapmak gibi işlemlerin gerçekleştirilmesini ifade eder. Veri tabanı yönetim sistemi aynı zamanda verinin geri çağrılabilmesini de sağlar.
-Veri tabanını genişletme: Kayıtlara yeni veriler eklemek ve yeni kayıtlar oluşturulmasıdır.

MICROSOFT ACCESS'TE BASİT VERİTABANI OLUŞTURMA






Örnek şablon kullanmayacaksak "boş veri tabanı" seçeneğini tıklayarak dosya adı ve yeri belirliyoruz. Oluşturduğumuz dosyayı açtığımızda sayfamız veri girmeye hazır bir biçimde karşımıza çıkıyor.







Alan Adı Belirlemek :
“Eklemek için tıklayın” simgesine tıklayarak eklemek istediğimiz alanın niteliğini seçmiş oluyoruz.






Alanlarımızı belirledikten sonra oluşturduğumuz tablonun simgesine sağ tıklayarak “tablo görünümünde aç” simgesini seçiyoruz. Açılan sayfada alt kısımdaki alan özellikleri bölümü belirlediğimiz alanlara yapılacak veri girişleri için daha özelleştirilmiş kurallar koymamızda bize yardımcı oluyor. Ayrıca bu bölümde seçtiğimiz özelliğin yan kısmında hangi seçeneğin neyi değiştireceği de açıklanmakta.(Kırmızı ile belirtilmiş)








GEÇERLİLİK KURALI VE GEÇERLİLİK METNİ
Geçerlilik kuralı oluşturduğumuz tabloda belirli kurallara göre veri girilmesini istiyorsak tercih edebileceğimiz bir özellik. Geçerlilik metni seçeneğinde ise kurala uyulmadığında ekranda çıkmasını istediğimiz yazıyı belirleyebiliyoruz. Örneğin öğrenci numaralarının 0 ile 200 arasında değer almasını istiyorsak (karşılaştırmada between seçerek) geçerlilik kuralına başvurabiliriz.


































SQL Nedir? Basit komutlarla tanıyalım.

SQL 
(Structured Query Language)

SQL (Structured Query Language) kendisi bir programlama dili olmamasına rağmen bir çok kişi tarafından programlama dili olarak bilinir. SQL herhangi bir veri tabanı ortamında kullanılan bir alt dildir (sub language). SQL ile yalnızca veri tabanı üzerinde işlem yapabiliriz. SQL cümlecikleri kullanarak veri tabanına kayıt ekleyebilir, olan kayıtları değiştirebilir silebilir ve bu kayıtlardan listeler oluşturabiliriz.

Veritabanı içindeki verileri elde etmek ve değiştirmekle ilgili basit SQL deyimleri şunlardır:

  • SELECT  Verileri istediğimiz şekilde seçebilmemizi sağlar. 
  • INSERT  Tablo içine yeni kayıt eklememizi sağlar.
  • UPDATE  Tablodaki bilgileri değiştirmemizi sağlar
  • DELETE  Kayıt yada kayıtları silmemizi sağlar.

⇛Verilere Erişmek (SELECT)

Veritabanındaki verilere erişmenin, diğer bir deyişle onları görmenin en sık kullanılan yöntemidir. Veritabanımızdaki hangi tablo yada tablolardaki alanları (bilgileri) görmek istiyorsak SQL cümlemizin başında mutlaka SELECT deyimi yer almalıdır.

SELECT deyiminin Kullanım şekli şöyledir:


SELECT Alan_Adı FROM Tablo_adı;


 Aşağıdaki örnekleri açıklayacak olursak birinci örnek personel tablosundaki bütün kayıtları getirecektir. 


Örnek 1 : SELECT * FROM personel; 


Bütün meslek bilgilerini almak istersek aşağıdaki gibi bir query (sorgu cümlesi) yazmalıyız. 


Örnek 2 : SELECT * FROM meslekler ; 




FROM


Bu komut bütün SQL cümleciklerinde bulunması gerekli bir komuttur. Bu komut ile hangi tablolar üzerinde çalışacağımızı veri tabanına söylüyoruz. Eğer aynı sql cümleciği ile bir kaç tablo üzerinde işlem yapmak istersek tablo isimleri arasına virgül koymalıyız. 

SELECT * FROM personel; 

Personel tablosundaki bütün kayıtları seç(göster). 


WHERE


Gerçek hayat'ta bu kayıtların sadece bir kısmına ihtiyaç duyarız. Bize gerekli olan dataları diğerlerinden ayıran bazı özellikleri vardır. İşte bu özellikleri Where komutu yardımı ile kullanarak gerekli datalara ulaşabiliriz. Where komutu ile select sorgu cümleciğimize şart ifadesi eklemiş oluyoruz.

Örnek 4 : Adı Ahmet olan personeli listelemek istersek ne yapacağız ?. Aşağıdaki gibi bir sorgulama yapacağız. 


SELECT * FROM personel WHERE ad='Ahmet';




BETWEEN (ARASINDA)


Aralıklı sorgulama yapmak istersek kullanabileceğimiz bir operatördür. 

Örnek 1 : Öğrenci numarası 240 ile 400 arasında olan öğrenciler kimlerdir ?


 SELECT * FROM öğrenciler WHERE öğrenci_no> =240 AND öğrenci_no < = 400; 



ORDER BY ( SIRALA)


Bu komut ile belirtilen kolona göre artan veya azalan bir sıralama ile sorgulama yapabiliriz.
 ASC : kullanarak küçükten büyüğe doğru artan sıralama yapabiliriz. 
DESC : kullanarak büyükten küçüğe doğru azalan sıralama yapabiliriz. 

Ancak ASC ifadesini kullanmak zorunlu değildir. Çünkü default sıralama tipi ASC'dir.


Örnek 1 : Öğrenciler tablosundan ,öğrenci_no,adı,soyadı sütunlarını seç ve öğrenci numarasına göre büyükten küçüğe sırala. 


SELECT öğrenci_no, adı, soyadı FROM öğrenciler ORDER BY öğrenci_no DESC;


LIKE 


İçinde belli bir karakter dizisi bulunan datalara ulaşmak istersek kullanabileceğimiz bir operatördür. 

Örnek 1 : 

SELECT * FROM personel WHERE adres LIKE '%İstanbul%' 

Bu sorgulama ile adres alanında İstanbul geçen kayıtları listelemiş oluruz.